De Groninger scheepsbouwers Meursing uit Hoogezand trokken de stoute schoenen aan en stichtten in de 19e eeuw met succes scheepswerven in Nieuwendam en Amsterdam. Zij profiteerden met de bouw van zeilschepen van de opbloei van de economie na de Franse tijd en bouwden tot het einde van de commerciële zeilvaart snelle clippers die nog lang met stoomschepen konden concurreren. Ook liep een aantal stoomschepen van stapel op scheepswerf De Nachtegaal op het Bickerseiland aan het Westerdok, waaronder de stoomijsbreker Christiaan Brunings, die nog steeds in de vaart is. Drie generaties scheepsbouwmeesters en drie Amsterdamse werven worden op deze website geportretteerd.
Een der best aangeschreven werven was die van de heeren Meursing te Amsterdam. Dat waren energieke kerels, die iets aandurfden en hun zaken voorzichtig maar toch moedig aanpakten. Van de clippers hebben zij er een groot aantal gebouwd, waaronder verschillende die in hun tijd beroemd werden, zooals de Nachtegaal, de Sindoro, de Tjerimai en niet te vergeten de zeven Thorbecke’s. Al deze schepen konden de vergelijking met andere clippers glansrijk doorstaan, één voor één hebben ze door snelle reizen de groote kennis en kunde van de bouwers bewezen.
Anno Teenstra, De Clippers, 1945
De laatste scheepsbouwmeester Jan Frederik Meursing (1855-1930) was een actief amateurfotograaf waardoor er veel bijzonder beeldmateriaal beschikbaar is. Ook foto’s die andere fotografen maakten, zoals Jacob Olie en Pieter en Guustaaf Oosterhuis, en tekeningen en schilderijen van de werven of de schepen zijn op deze website zo veel mogelijk bijeen gebracht.
De scheepsbouwmeesters en reders Meursing hadden zakenrelaties én familiebanden met families als Korthals Altes (graanfactors) en Cleijndert (graanhandelaren en schippers). Zij vestigden zich na 1874, toen er een spoorverbinding met Amsterdam kwam, in Baarn. Met het vergaarde kapitaal investeerden zij in vastgoed maar ook in bedrijven zoals bierbrouwerij Phoenix in Amersfoort en broodfabriek (later koekfabriek) Meursing in Amersfoort, waarover hun zonen de leiding kregen.
Rederij Hendrichs & Co brengt in 1870 een eigen oplossing van de problemen waarvoor de zeilvaart zich zag gesteld. Het is een snel, bij uitstek solide gebouwd, zuinig varend vrachtschip, waarvan de bescheiden afmetingen een lichte bemanning toelaten en de kans op een volle lading vergroten: de kleine composietgebouwde clipperbark. […] Dit scheepstype wordt een echte Amsterdamse specialiteit, waarin één werf uitblinkt: de werf “de Nachtegaal” van W. & A.H. Meursing.
Mr A. Blussé van Oud-Alblas, De geschiedenis van het clipperschip, 1972
Hoewel de Tjerimai geen zeilrecords vestigde en nooit opviel door een of andere bijzondere, opwindende gebeurtenis, neemt het schip toch een zeer speciale plaats in in de harten van die vele Nederlanders die van oude zeilschepen houden. De Tjerimai was, en blijft, de meest gevierde van alle schitterende als bark opgetuigde klippers die in Nederland zijn gebouwd.
Kenneth Giggal, De Klassieke zeilschepen, 1989
Het Compositie Clipper Barkschip “TJERIMAI” , groot 1013 tonnen, gebouwd voor de Heeren A. Hendrichs & Co., op de werf “De Nachtegaal”, te Amsterdam, van JAN F. MEURSING. Kiel gelegd 25 mei 1882, te water geloopen 8 maart 1883, uitgezeild van Ymuiden 4 mei 1883, gephotographeerd 3 mei 1883.
De drie werven bestaan niet meer, maar met behulp van veel archiefmateriaal en diverse publicaties en foto’s komt de geschiedenis weer tot leven. Voor zo ver nu bekend zijn 5 schepen bewaard gebleven.
Doorzoek alle foto’s via de tag cloud:
